26 Noyabr 2009 ... O dövrdə Baş nazir Tayyib Ərdoğan üç günlük səfərlə Liviyaya getdi. Səkkiz müqavilə imzalandı, Türkiyə ilə Liviya arasında investisiya müqavilələrinin miqdarı on milyard dollar, ticarət həcmi isə iki milyard dolları keçdi. Ərdoğan daha sonra bu ziyarət haqqında belə söylədi:

Ticarətin 2008-ci ildəki 1.4 milyard dollardan bu ilin sonuna qədər iki milyarda və beş ildə on milyarda qədər artırılmasını müzakirə etdik".

Liviya ilə Limanlar Sazişi

Liviyanı ziyarət edən türk heyətinin tərkibində kim olub? Xarici Ticarət üzrə Dövlət Naziri Zafer Çağlayan, Xarici İşlər Naziri Əhməd Davudoğlu, Enerji Naziri Taner Yıldız, Nəqliyyat Naziri Binali Yıldırım ...
Liviya İnvestisiya Şurası yaradıldı, Türkiyə üç limandan Afrikaya girdi. Üstəlik, 600 milyard dollarlıq sərmayə ilə enerji sektorunu inkişaf etdirməyə hazırlaşan Türkiyə Liviya limanlarından keçdi.
Türk-Liviya münasibətlərində "bahar" hökm sürdü, amma başqa, fərqli bir "bahar" yaxınlaşırdı ... 17 dekabr 2010-cu ildə bir gənc Tunisin özünü yandırmasından sonra bütün Tunis xalqı küçələrə çıxdı və ərəb dünyasında etirazlar başladı.
Tunis, Misir, Liviya, Suriya, Bəhreyn, İordaniya, Yəməni "Ərəb baharı" süpürdü, darmadağın etdi.

Bu gün Liviya qəbilə dövlətinə çevrildi

21 oktyabr 2011 ...
Liviyada yeddi aylıq üsyandan sonra NATO ölkəyə müdaxilə etdi, avqustda 42 illik rəhbərliyi sona çatan Qəddafi, doğulduğu Sirte şəhərinə sığındı və ağır döyüşlərdən sonra yaralılar halda ələ keçdi.
Qəddafi, demək olar ki, tamamilə yıxılmış şəhəri tərk edərkən, NATO hərbi təyyarələri onun karvanına hücum etdi. Fransa məhz onun təyyarələrinin Qəzzafi karvanını atəşə tutduğunu söylədi. Liviya lideri yaralılar tərəfindən tutuldu və daha sonra Misrataya aparıldı. Üsyançıların tutduğu Qəddafi qan içində idi, ancaq yeriyə bilirdi. Əl-Cəzirə tərəfindən dərc edilmiş çərçivələrdə böyük bir üsyançı qrupun Qəddafini necə döydüyü, onlardan birinin məhkumu tapança sapı ilə başına vurduğu görüldü. Qəddafi yerə süründürüldü, linç nəticəsində öldürüldü.
Son səkkiz il ərzində Liviya tipik bir qəbilə dövlətinə çevrildi! Bəs NATO Qəddafini niyə hədəfə aldı? Əlbəttə ki, neft üzündən!..

ABŞ Rusiyanın dəstəklədiyi Haftar ilə əlaqə qurur

Qəddafi devrildikdən sonra vətəndaş müharibəsinə düçar olmuş Liviya, BMT tərəfindən tanınan Tripolidəki Milli Saziş Höküməti və General Halife Haftarın komandanlığı ilə Liviya Milli Ordusunun dəstəyi ilə ölkənin şərqində nəzarəti saxlayan Tobrukdakı hökumət arasında bölündü.
Fransa, Rusiya, İordaniya, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, İtaliya Haftarı, Türkiyə və Qətər də Tripolidə Milli Saziş Hökumətini dəstəkləyir.
ABŞ həm Haftar, həm də Milli Razılıq Hökuməti ilə təmasdadır ... Bunu unutmayaq ...
27 may 2009-cu ildə Liviya eksklüziv iqtisadi bölgə elan etdi və sərhəd ölkələri ilə danışıqlara hazır olduğunu bildirdi. 29 Noyabr 2010 tarixində indi prezident, o vaxtki Baş nazir Ərdoğan sərhədlərə bağlı təkliflərlə Liviyaya getdi.
İki ölkə razılaşma üzərində işə başladılar.
Ancaq ...

"Ərəb baharı" adlanan "imperialist qiyam"ı ilə qarşısını aldılar!

Həqiqətən, Liviyadakı təsdiqlənmiş neft (48 milyard barel) və təbii qaz (1.54 trilyon kubmetr) ehtiyatlarını nəzərə alsaq, bu ölkənin sahib olduğu enerji ehtiyatlarının dəyəri altı trilyon dollardır.
Başqa sözlə, Suriyada olduğu kimi, dünya da neft və təbii qazla üst-üstə düşdü.
İnosmi.ru
Tərcümə etdi: Ülviyyə Şükürova
Muxalifet.az