İrəvandan HƏYƏCAN SİQNALI: QARABAĞI İTİRİRİK

Baxış sayı:
9757

Biz dünya siyasətində köklü dəyişikliklərin şahidi oluruq, belə ki, ABŞ-ın hamı tərəfindən indiyə kimi dünyanın siyasi lideri olması yeni qlobal liderliyə iddia edən qüvvələr tərəfindən şübhə altına qoyulur. Dünya lideri indiyə kimi qazandığı mövqeləri itirmək istəmir, yeni çıxan güclərə qarşı var-gücü ilə müqavimət göstərir. Muxalifet.az bu barədə tert.am saytına istinadla xəbər verir. Ermənistanın eks-prezidenti R.Koçaryan həbsxanadan geniş məqalə paylaşıb. ABŞ-ın Çinlə ticarət müharibəsi, Rusiyaya qarşı sanksiyaların tətbiqi, ABŞ-ın orta mənzilli raketlər haqqında müqavilədən çıxması, ABŞ-ın Yaxın Şərq dramasında “oyundankənar” vəziyyətə salınması, Suriyada Rusiya ilə Türkiyə arasında gözlənilməz yaxınlaşma, hər kəsi təsiri altına alan Rusiya-Afrika forumu - bu tam siyahı deyil, yeni çoxqütblü dünya nizamının yaranmasının əlamətləridir. Mövcud vəziyyət Ermənistan və Qarabağ üçün yeni təhlükə və təhdidləri neytrallaşdıra biləcək dərin analiz və dəqiq müəyyən edilmiş xarici siyasət tələb edir. Bununla, dünya siyasətinində hər kəsin hesablaşmalıdır. Bir neçə il əvvəl ABŞ və Avropa Birliyi əsas müttəfiq idi və eyni zamanda Türkiyə üçün maneə törədən amillər idi. Ancaq Türkiyə Suriyaya qoşun göndərən zaman Vaşinqton və Brüsselin “hay-küy salması”Türkiyəyə təsir etmədi. ABŞ prezidenti Donald Trampın Rəcəb Tayyib Ərdoğana xəbərdarlıq məktubunu Türkiyə lideri zibil qabına atdı. Yalnız Suriyadakı rus varlığı, Türkləri dayandıra biləcək kifayət qədər təsir potensialına sahibdir. Bu gün bölgədə Türkiyəyə yeganə maneə Rusiyadır. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Bakıda keçirilən Türkdilli dövlətlərin zirvə sammitində Zəngəzura iddia ilə bağlı son açıqlaması heç də təsadüfi deyildi. Bu o deməkdir ki, türk xalqlarının məskunlaşma arealının coğrafi bütövləşməsi haqqında unudulmuş düşüncə canlanır. Bu vəziyyətdə, təhlükəsizlik sahəsində Rusiya ilə əməkdaşlıq daha vacib bir hala gəlir və Ermənistan üçün alternativ yoxdur. Yalnız məsuliyyətsiz və öyrədilmiş siyasətçilər bu gün Rusiya bazasının ölkədən çıxarılmasını tələb edə bilərlər. Suriyanın şimalındakı kürd məsələsi bizə açıq bir dərs olmalıdır. Ermənistan hakimiyyəti baş verən proseslərin mürəkkəbliyini və onlardan gələn təhdidləri dərk edirmi? Bu təhdidləri zərərsizləşdirməyin və ya ən azı minimuma endirmənin təsirli yollarını tapa bilirlərmi? Belə bir anlayış əlamətləri yoxdur. Onlar ölkənin yeni siyasi reallığını gizləyirlər. Ermənistandakı siyasi mənzərə haqqında Bu gün Ermənistanın siyasi mənzərəsi necədir? Siyasi cavabdehliyi olmayan bir cüt texnokrat nazir istisna olmaqla, hökumət və parlament çoxluğunun əsasını ABŞ-ın qrantları ilə dolanan insanlar təşkil edir. Hakimiyyətə media dəstəyi yalnız başda Azadlıq radiosu olmaqla, qərbyönümlü media tərəfindən təmin edilir. Bütün hökumətyönümlü partiyalar, siyasətçilər və qeyri-hökumət təşkilatları açıq şəkildə anti-Rus yönümlüdürlər və ümumiyyətlə onları Qərb maliyyələşdirir. Baş nazir Nikol Paşinyanı Rusiya hərbi bazasının Ermənistandan dərhal çıxarılmasını təşviq edən (2016-cı ilin yayında Patrul və Mühafizə Polisi alayını ələ keçirən eyni adlı silahlı qrupun üzvləri tərəfindən qurulmuş) Sasna Tsrer partiyası fəal şəkildə dəstəkləyir. Əslində, ölkənin əvvəlki xarici siyasətinin indiki hakimiyyət tərəfindən davam etdirilməsinə və Rusiyaya qarşı manevrlərə baxmayaraq baş nazirin bütün siyasi dəstəyi Qərb yönümlüdür. Digər tərəfdən, Rusiya ilə tam əməkdaşlığa yönəlmiş partiyalar və siyasətçilər hazırkı hökuməti dəstəkləmir və tamamilə etibar etmirlər. Hər kəs inanır ki, Rusiyanın enerji mənbələrindən və bazarından asılılığı ilə üzləşən hakimiyyətin Qərbyönümlü siyasəti merkantil praqmatizmə çevrilir. Şəkil həqiqətən paradoksaldır və hakim elitanın "geosiyasi parçalanması" nə qədər davam edəcək, o da şəraitin verdiyi fürsətlərdən asılıdır. Nəticədə Ermənistan konseptual inkişaf proqramları olmadan bir günlük narahatlıq, boş şüarlar və bir istiqaməti olmayan xarici siyasət şəraitində yaşayır. Qarabağ münaqişəsi ətrafındakı vəziyyət haqqında Qlobal və regional proseslər kontekstində Qarabağ tənzimlənməsi ilə bağlı vəziyyət necədir? Ermənistan tərəfinin kobud səhvləri üzündən danışıqlarda mövqelərimiz zəifləyib. Baş nazirin “Qarabağ Ermənistandır və nöqtə” İfadəsi xalqların öz müqəddəratını təyin etmə prinsipindən uzaqlaşması ilə prosesi bizim üçün dövlətlərin ərazi bütövlüyünün arzuolunmaz müstəvisinə apardı. Paşinyan və Əliyevin “lift münasibətləri” əslində bizim üçün çox vacib olan və Vyana və Sankt-Peterburqda əldə olunan razılaşmalara balta vurdu. Ermənistan rəhbərliyinin ziddiyyətli açıqlamaları erməni tərəfinin konstruktivliyini şübhə altına alır. Üstəlik, mövqeyimizi bu cür təsnif etmək artıq ictimai sferada vasitəçilərin tezislərindən kənara çıxmışdır. Hərbi Hava Qüvvələri barədə xarici işlər Naziri Zohrab Mnatsakanyanın müsahibəsi mənfi təəssürat yaratdı. Bütün bunlar danışıqların açıqca mənasız olması və ərazi bütövlüyünü bərpa etmək bəhanəsi ilə Azərbaycan tərəfindən hərbi əməliyyatların yenidən başlamasına bəhanə verir. Atəşkəs potensialı da azalıb, çünki dünya qlobal ziddiyyətlər böyüyür, sülhün qorunması çətinləşir. Həm müharibə vəziyyətində, onun miqyası və dağıdıcı nəticələri indikindən ağır olacaq. Münaqişə tərəflərində həddindən artıq silah - sursat yığılıb. Qarabağ və Ermənistanın hakim elitaları arasındakı mürəkkəb münasibətlər, müharibə qəhrəmanlarının ruhdan düşməsi, döyüşləri keçən generalların təhqir olunması, həlak olmuş hərbçilərin xatirəsinə hörmətsizlik cəmiyyətin vətənpərvərlik qaynağının son dərəcə təhlükəli göstəricilərdir. Muxalifet.az, Şükürova Ülviyyə