Bayden Paşinyanla niyə görüşmədi?
Fərhad Məmmədov: “Erməni diasporu ona dəstəyin əleyhinədir...”
“Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan Nyu-Yorkda BMT Baş Assambleyası çərçivəsində çoxsaylı görüşlər keçirərək İrəvana qayıdıb. Paşinyan Baş Assambleyanın özündə, “Gələcəyə baxış” sammit-forumunda çıxış edib, hətta Ərdoğandan kitab alıb. Lakin mərkəzi hadisə baş vermədi - Paşinyan ABŞ Prezidenti Baydenlə görüşməyib. Vitse-prezident, Demokratlar Partiyasından ABŞ prezidentliyinə namizəd Harrislə də görüş olmayıb. İkincisi aydındır, dünyada hamı digər prezidentliyə namizədi qıcıqlandırmaq istəmir, çünki bəlkə Tramp yenə də qalib gələ bilər?! Paşinyan Zelenski deyil ki, hər iki namizədlə görüşsün”.
Bunu politoloq Fərhad Məmmədov N.Paşinyanın ABŞ səfərinin yekunlarını şərh edərkən bildirib.
Təhliçi hesab edir ki, Paşinyan Baydenlə görüşməyə məcbur idi, çünki bu yaxınlarda ABŞ ilə Ermənistan arasında münasibətlərin səviyyəsinin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksələcəyi açıqlanıb, İrəvana siyasi, maliyyə və hərbi yardım üçün “açıq çek” verilib.
Təhlilçi vurğulayır ki, Bayden gedərayaq prezidentdir, onun belə bir görüşdən itirəcəyi heç nə yoxdur, amma görüş baş tutmadı. Səbəblərə gəlincə, ekspert maraqlı nüanslara diqqət çəkib: “Söhbət seçkilərdən və ABŞ-dəki erməni diasporundan gedir. Artıq qeyd edildiyi kimi, ABŞ-də bu dövrdə hər şey, tamamilə hər şey seçki kampaniyasına tabedir. Dövlət maşınının bütün fəaliyyətinin əsas süzgəci bütün təbəqələrdən olan seçicilərin dəstəyini qazanmaq istəyinə tabedir. Əgər bu, rüşvətxor konqresmenlər və senatorlarla güclü lobbi qrupları olan bir etnik qrupdursa, bu etnik qrupun hər bir gözləntisi eksponent olaraq daha vacib olur. ABŞ-dəki erməni diasporu müxtəlifdir, geniş, onlar arasında fəal şəbəkəsi olan iki böyük təşkilat fərqlənir ki, bunlardan da ən güclüsü ANCA, yəni “məğlubedilməz” daşnaklardır. Bu radikallar Paşinyana nifrət edirlər, amma Ermənistanın müdafiəsinə qalxırlar. ANCA Ermənistanın ABŞ-dəki səfiri, Paşinyanın keçmiş ingilis dili müəllimi Lilith Makuntz ilə görüşmür. Məhz bu strukturlara Ermənistanın Müstəqillik Günü münasibətilə vitse-prezident və ABŞ prezidentliyinə namizəd Harrisdən məktub göndərilib və o, qeyd edib ki, “regionda sabitliyin əsas şərti ermənilərin Qarabağa ləyaqətlə qayıtmasıdır”.
ANCA kimi radikallar üçün Paşinyana dəstək verməklə Ermənistan arasında fərq var. Onlar ABŞ-nin Ermənistana dəstəyinin tərəfdarıdırlar, amma Paşinyana dəstəyin əleyhinədirlər. Bayden administrasiyasının yanaşması isə fərqlidir, Paşinyana görə Ermənistana dəstək verilir...
Amerika tipli demokratiya Paşinyana qəddar zarafat etdi, çünki Baydenlə görüş, ən azı bir kənarda fotoşəkil, çiyninə dostcasına sığal çəkmək daxili siyasi kontekstdə, xüsusən də ayın sonunda Kazanda Putinlə görüş ərəfəsində çox faydalı olardı. Paşinyan ABŞ-yə səfərindən əvvəl də KTMT-ni Ermənistanın təhlükəsizliyinə təhdid adlandırmışdı. Lakin belə təxribatçı bəyanat belə ABŞ Prezidenti ilə bir auditoriyanı bölüşmək üçün kifayət etmədi”.
F.Məmmədov hesab edir ki, baş verənlər Paşinyana çağırışdır: “Ki, ABŞ-da daxili siyasi tendensiyalar xarici siyasətdən daha önəmlidir və lazım gələrsə, Paşinyana diqqət göstərməmək olar. Amma o bunu başa düşəcək?! Beləliklə, Paşinyan Samantha Poverin 20 milyon əlavə yardımı və Ərdoğanın kitabı ilə kifayətlənməlidir”.
Rasim ƏLİYEV