Ermənistanın Rusiya QORXUSU - "ODLA SU ARASINDA"... - Təhlil

Baxış sayı:
6694

Ermənistanda rusyönümlü çıxışlar, Ukraynada köklü siyasi dəyişikliklər başlayan ilk günlərdən Ermənistanda müzakirə mövzusuna çevrildi. Artıq istefa vermiş erməni rəhbərliyi Krımın ilhaqını öz müqəddəratını təyinetmə hüququnun həyata keçirilməsi üçün ideal şans kimi qiymətləndirən zaman bu siyasətin tənqidi öz pik nöqtəsinə çatdı.
Muxalifet.az
inosmi.ru-ya istinadla təqdim edir.

Ukraynadakı problemlər erməni siyasi rəhbərliyində Qərblə Rusiya arasında “soyuq müharibənin” yenidən başlaması qorxularını gücləndirdi, belə bir hal müharibələrdən bezən Ermənistan üçün pis nəticələrə səbəb ola bilər. Keçmiş prezident Sarkisyan hətta Ukraynadakı ağır vəziyyəti bəhanə edib Avrasiya İqtisadi Birliyinə (AİB) qoşulmaq qərarı verdi.
Rusiyaya sədaqətini sübut edən Ermənistan, Kremlin qəzəbindən qaçdı və Kremlin "itaətsizliyə" görə verə biləcəyi cəzadan özünü sığortaladı.


Ermənistanda hökm sürən əhval-ruhiyyəyə diqqətlə baxsaq görərik ki,bu versiyanın xalq arasında populyar olduğu ortaya çıxacaq: Ukraynanı məhv edən böhranın səbəbi Rusiyanın onun ərazisindəki strateji maraqlarına meydan oxumasıdır. Təəccüblü deyil ki, bu əhval-ruhiyyənin təsiri ilə ölkənin istefa vermiş köhnə rəhbərliyi AB-ni Rusiyanın maraq dairəsinə "yersiz müdaxilə" üçün qınadı. Sarkisyan hətta AB-nin dəstəklədiyi “Şərq Tərəfdaşlığı”nın uğursuzluqlarını onun anti - Rusiya xəttinə yönəlməsi ilə əlaqələndirdi. Bu məntiqlə Ermənistan AİB-nə qoşularaq ölkənin AB-nin sabitliyi pozan siyasətini dəstəkləmədiyini hər kəsə açıq şəkildə bildirdi - necə deyərlər, "oda yağ" tökmədi.
Ermənistan üçün bir böyük qorxu odur ki, Rusiya ilə ABŞ arasındakı qarşıdurmanın kəskinləşməsi Dağlıq Qarabağdakı münaqişəyə və onun həllinə mənfi təsir göstərəcək. Həm Rusiya, həm də ABŞ Qarabağ münaqişəsinin həllində əsas rolu olan ATƏT-in Minsk Qrupunun daimi həmsədrləridir.
Rusiya ilə ABŞ arasındakı münasibətlər pisləşdikcə bu münaqişənin həllinin ölü nöqtədən tərpənəcəyinə ümidlər də azalır. Bütün gücünü Ukrayna münaqişəsinin öz xeyrinə həllinə sərf edərək, Vaşinqton və Moskva Qarabağdakı status-kvonu dəyişdirməyə qətiyyən meylli olmurlar. Ümumiyyətlə, belə bir ehtimal var ki, Rusiya Federasiyası ilə ABŞ arasındakı Ukrayna böhranı zamanı yığılan bütün neqativlər Qarabağda əks olunacaq, bu da vəziyyəti indikindən daha çox mürəkkəbləşdirir.
Digər bir qorxu Qərbin Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyaların Ermənistan iqtisadiyyatına təsiridir. Ermənistanın Rusiyadan iqtisadi asılılığı nəticəsində Rusiyada iqtisadi böyümənin azalması Ermənistandakı iqtisadi böhranı dərinləşdirir. Bir fakta diqqət yetirməyə dəyər ki, Rusiyanın Rusiyanın ən böyük xarici ticarət tərəfdaşı elə Rusiyanın özüdür. Rusiya eyni zamanda Ermənistan iqtisadiyyatının ən böyük investorudur. Ermənistanda Rusiya kapitalı ilə 1400 müəssisə fəaliyyət göstərir və bu, Ermənistanda fəaliyyət göstərən xarici kapitalla işləyən bütün müəssisələrin dörddə birini təşkil edir. Rusiyada 2,5 milyon erməni miqrantının yaşadığı faktını da əlavə edin, buradan olan pul köçürmələri Ermənistan ÜDM-nin 10 faizini təşkil edir. Bu arada Rusiya rublunun devalvasiyası Rusiyadan bu cür köçürmələr öz dəyərini itirdi. Həmçinin, rus alıcıları üçün daha bahalı erməni məhsulları yaratdı.
Müxtəlif hesablamalara görə, Ermənistan iqtisadiyyatında fəal yeri olan Rusiya bank sektoruna qarşı sanksiyalar ölkəyə mənfi təsir göstərdi. Bu sanksiyalar səbəbindən hətta 2015-ci ildə elektrik enerjisinin qiyməti artdı.
Bundan əlavə, Rusiyaya qarşı sanksiyalar Ermənistanda da hiss olunurdu, çünki ölkə rus-erməni hərbi-texniki əməkdaşlığından çox asılıdır. Vaşinqtonun planetdəki digər hökumətləri Rusiya ilə hərbi-texniki əməkdaşlığa son verməyə inandırmaq cəhdləri Ermənistanı ümidsiz vəziyyətə salır: ölkə ABŞ-la yaxşı münasibətlər qurmağa çalışsa da, Rusiya silahlarından imtina sadəcə özünümüdafiə vəzifəsinin öhdəsindən gəlməyə imkan verməyəcəkdir.
Bundan əlavə, İrəvanda tez-tez "Krım presedentinin" faydalı olduğuna, Krımın "öz müqəddəratını təyin etməsinin" Qarabağ münaqişəsinin həllinə müsbət təsir göstərə biləcəyinə dair əminlik var idi. Sarkisyan bu əhval-ruhiyyələrə cavab verdi.

2014-cü ilin martında Ermənistan BMT Baş Assambleyasının Ukraynanın ərazi bütövlüyü ilə bağlı qətnaməsinin əleyhinə səs verdi, yəni Ukraynanın "ərazi bütövlüyünü" tanımadı. BMT Baş Assambleyasının bu qətnaməsi Krımın Ukraynadan çıxarılması ilə bağlı referendumu qanunsuz elan etdi. Beləliklə, Ermənistan qeyri-qanuni referendumun qanuniliyini qəbul etdi.
Bundan sonra Ukrayna Ermənistandakı səfirini məsləhətləşmələr üçün geri çağırdı və erməni səfirini Xarici İşlər Nazirliyi ilə görüşməyə çağırdı - İrəvanın Krımın ilhaqı ilə bağlı şok mövqeyi barədə danışdı.
Nikol Paşinyanın müxalifət sıralarında olduğu müddətdə Rusiya siyasətinə tənqidi münasibətini nəzərə alsaq, Ermənistanın xarici siyasətində mümkün müsbət dəyişikliklərdən danışmaq asandır. Bununla belə, bu günə qədər, hakimiyyətə gələndən bəri, Paşinyan Ermənistanın Rusiya siyasətinə davamlı dəstəyini təsdiqlədi. Təəccüblü deyil ki, hətta inqilabdan sonrakı Ermənistan 2018-ci ilin dekabrında Krımın işğalı ilə bağlı BMT-nin başqa bir qətnaməsinin əleyhinə səs verdi.
Ümumiyyətlə, sələfinin Rusiya siyasətini izləyən Paşinyan Suriyadan Ukraynaya qədər rusyönümlü siyasəti davam etdirir.
Ermənistan rəhbərliyində ölkənin Rusiyanın “yaxın xaricdə” fəallaşmasından faydalanacağı barədə fikir mövcuddur. Bu, qonşuları - Türkiyə və Azərbaycan qarşısında Ermənistanın özünə güvənin aşağı düşməsindən qaynaqlanır. Beləliklə, Rusiya siyasətindən bəzi mərkəzdənqaçma cəhdlərinə baxmayaraq, Ermənistan "Rusiyanı təhrik etməkdən" uzaq dumağa çalışır. Əks təqdirdə, Rusiya Azərbaycanı silahlandırmaq, qazın qiymətini qaldırmaq və ya hətta Rusiyadakı erməni diasporuna təzyiq göstərməklə onu “yaralı yerindən” vura bilər.
Şükürova Ülviyyə, Muxalifet.az