ATƏT-Ermənistan bir cəbhə, Azərbaycan tək cəbhə...

Baxış sayı:
4309

Rəsmi Bakı Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həlli ilə bağlı mövqeyini 5 dekabr cümə axşamı Bratislavada açıqlayan ATƏT Nazirlər Şurasının iştirakçılarına təqdim etdi. Tvitterdə Azərbaycanın Avstriya, Slovakiya və Sloveniyadakı səfirliyi tərəfindən dərc edilmiş sənəddə qeyd olunur ki, Azərbaycan Respublikası yenə də “münaqişəni ATƏT-in Minsk Qrupu çərçivəsində siyasi yollarla həll etməyə sadiqdir”. Muxalifet.az bu barədə "armenianreport"a istinadla xəbər verir. "Münaqişənin həlli yalnız Helsinki Yekun Aktında təsbit olunmuş beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri əsasında, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədləri daxilində Azərbaycan Respublikasının suverenliyi və ərazi bütövlüyü çərçivəsində mümkündür", sənəddə deyilir. Azərbaycan tərəfi qeyd edir ki, o, "BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə və ATƏT qərarlarına, xüsusən də 1994-cü ildə Budapeşt Sammitinin qərarına əsaslanan münaqişənin həllində mərhələli bir yanaşma prinsipindən çıxış edir". “İlk addım Ermənistan silahlı qüvvələrinin Dağlıq Qarabağ bölgəsindən və Azərbaycanın digər işğal olunmuş ərazilərindən tamamilə və qeyd-şərtsiz çıxarılması olmalıdır. Bunun ardınca bütün lazımi təhlükəsizlik tədbirləri görülərək məcburi köçkün düşmüş Azərbaycan əhalisinin geri qaytarılması, habelə bölgədə kommunikasiyaların açılması lazımdır. Azərbaycan növbəti mərhələ kimi Dağlıq Qarabağ bölgəsinin Azərbaycan daxilindəki statusunun Azərbaycan Konstitusiyasına və qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəyyənləşdirilməsini görür. Belə bir status bölgədəki erməni və azərbaycanlı icmalarının dinc yanaşı yaşamasını təmin etməli, insan hüquq və azadlıqlarının bərabər və ayrı-seçkilik olmadan tam şəkildə təminatına zəmanət verməlidir "deyə sənəddə bildirilir. "Statusun müəyyənləşdirilməsi Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi əhalisinin, yəni erməni və azərbaycanlı icmalarının bilavasitə, tam və bərabər iştirakı ilə qanuni bir proses çərçivəsində dinc şəraitdə, yalnız qanuni və demokratik bir proses çərçivəsində Azərbaycan hökuməti ilə qarşılıqlı əlaqədə baş verməlidir" memorandumda da qeyd edildi. Sonda bildirilir ki, Azərbaycan yuxarıda göstərilən çərçivədən kənarda münaqişənin siyasi həllini görmür. Bunlar Azərbaycan hökumətinin Bratislavada keçirilən görüşdən sonrakı açıqlaması idi. “Son bir ildə biz Ermənistan hökumətinin təxribatçı bəyanat və hərəkətlərə əl ataraq sülh prosesini pozmaq üçün etdiyi ardıcıl cəhdləri gördük, erməni baş nazirin “Qarabağ Ermənistandır” bəyanatı məsələnin "dinc həll konsepsiyasına ziddir və qətiyyətlə pislənilməlidir". XİN-dən APA-ya verilən məlumata görə, bunu Azərbaycanın xarici işlər naziri Elmar Məmmədyarov ATƏT Xarici İşlər Nazirləri Şurasının 26-cı iclasında çıxışı zamanı deyib. O qeyd edib ki, “Ermənistanın ATƏT Şurasının birgə razılaşdırılmış sənədləri əsasında danışıqlar formatını dəyişdirmək cəhdi, xüsusən də ATƏT Şurasının 1992-ci il 24 mart tarixli ilk əlavə iclasının qərarı sülh prosesi üçün açıq təhdid olaraq qalır”: “Bu sənədlər aydın şəkildə göstərir ki, Azərbaycan və Ermənistan münaqişənin iki tərəfidir və Azərbaycan Respublikasının Dağlıq Qarabağdakı azərbaycanlı və erməni icmaları iki maraqlı tərəfdir. Erməni icmasını "Dağlıq Qarabağ xalqı" kimi təqdim etmək cəhdləri bölgədəki yerli azərbaycanlı icmasının mövcudluğunu inkar edir və onun gələcək bölgə ilə bağlı qərar qəbul etmə prosesində ayrılmaz hissəsi olma hüququnu inkar edir. Bu mövqe etnik təmizlənmənin nəticələrini qanuniləşdirmək məqsədi güdür və beynəlxalq insan hüquqlarının fəlsəfəsinə açıq şəkildə ziddir - yəni "bütün insan hüquqları universal, bölünməz, qarşılıqlıdır və heç kəs başqalarının hüquq və azadlıqları hesabına fərdi və ya kollektiv qanun tələb edə bilməz". İşğal olunmuş ərazilərdə Ermənistan bu ərazinin fiziki, mədəni və demoqrafik təbiətini dəyişdirməyə yönəlmiş qanunsuz iqtisadi və digər işləri davam etdirir. Qlobal Hərbiləşmə İndeksinə görə, Ermənistan ATƏT məkanında ən hərbiləşdirilmiş dövlətdir və qlobal miqyasda üçüncü yeri tutur. Ermənistan, Azərbaycan ərazilərinin işğalda saxlamaq üçün ATƏT-ə üzv olan hər bir dövlətə nisbətən ÜDM-dən hərbi məqsədlər üçün daha çox pul xərcləyir. "Onun qanunsuz hərbi fəaliyyəti və Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində hərbi qurması münaqişənin həllinə mane olur və bölgədəki qeyri-sabitlik mənbəyi olaraq qalır". Yuxarıdakılar Azərbaycanın mövqeyini əks etdirirdi. Ermənistanın rəsmi mövqeyi Erməni XİN Mnatskanyan isə qondarma “DQ” xalqının öz müqəddaratını “məhdudiyyətsiz” şəkildə təyinetmək hüququnu qabardaraq, bu hüquqa əsasən qondarma nə olduğu biliinməyən “DQ” xalqının Azərbaycanın yurisdikdiyası, suverenliyi, və ərazi bütövlüyü xaricində (daxilində deyil məhz xaricində) öz statuslarına sahib olmaq və müəyyənləşdirmək ixtiyarında olduğunu iddia edir. Yenə də qondarma “DQ“ xalqının münaqişədə tərəf olduğunu təkrarlayır və onların özlərini müdafiə qabiliyyətində olduğunda israr edir. Üstəlik, Azərbaycanın haqlı mövqeyini “maksimalist adlandıraraq”, bunu sülhə əngəl kimmi göstərir. ATƏT-in mövqeyi “ATƏT-in Minsk qrupu həmsədr ölkələrinin nümayəndə heyətləri isə həmişəki kimi başçıları Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin dinc vasitələrlə nizamlanması ilə bağlı birgə bəyanat çərçivəsində təmas xəttində zorakılığın aşağı səviyyəsini nisbətən müsbət qeyd ediblər, gərginliyi azaltmaq və hər iki ölkənin əhalisini barışa hazırlamaq üçün konkret addımları alqışlayıblar, iki ölkə tərəfindən humanitar tədbirlərin həyata keçirilməsini alqışlayaraq jurnalistlərin qarşılıqlı səfərlərini və iyunun 28-də həbs olunanların azadlığa buraxılmasını qeyd ediblər. Həmsədrlər münaqişənin hərbi yolla həll edilə bilməyəcəyini qeyd edərək tərəfləri süni gecikmələr və ilkin şərtlər olmadan mənalı danışıqlar aparmağa çağırdılar. P.S. Göründüyü kimi, ATƏT heyətinin mövqeyi bizdən çox, ermənilərin mövqeyinə yaxındır və onların gücü ancaq bəyanat verməyə çatır. Münaqişələri tənzimləmək üçün danışmaqdan başqa heç bir rolu görünmür. Ermənilərin də mövqeyi dəyişmir, illərdən bəri dediklərini yenə təkrar edirlər. Burada aldadılmış və türklər demişkən “oyalanmış” vəziyyətdə biz qalırıq. Bizim öz ərazilərimizi azad etmək qanuni haqqımızdır və heç kimi bizə qadağa qoya bilməz. Sözlə başa sala bilmiriksə, deməli silahların danışmaq zamanı gəldi. ATƏT-lə məsələ aydın deyilmi? Muxalifet.az